Poucos mártires hai na Igrexa tan famosos como San Lourenzo. Os máis ilustres pais latinos celebraron as súas loubanzas e, como di San Máximo toda a Igrexa únese para cantar ao unísono, con gran gozo e devoción, o triunfo do mártir. Era Lorenzo un dos sete diáconos da Igrexa de Roma, cargo de gran responsabilidade, xa que consistía no coidado dos bens da Igrexa e na distribución de esmolas aos pobres. O ano 257, o emperador Valeriano publicou o edicto de persecución contra os cristiáns e, ao ano seguinte, foi arrestado e decapitado o Papa San Sixto II. San Lourenzo seguiulle no martirio catro días despois. Isto é todo o que sabemos de certo sobre a vida e morte do santo; pero a piedade cristiá aceptou e consagrado os detalles que nos proporcionan San Ambrosio, o poeta Prudencio e outros autores.
Segundo a tradición, cando o Papa San Sixto dirixíase ao sitio da execución, San Lourenzo ía cabo del e choraba. “A onde vas sen o teu diácono, pai meu?”, preguntáballe. O Pontífice respondeu: “Non penses que che abandono, fillo meu, pois dentro de tres días seguirasme.” Lourenzo alegrouse moito ao saber que Deus chamaríalo pronto a Si. Inmediatamente foi en busca de todos os pobres, viúvas e orfos e repartiulles todo o diñeiro que tiña; tamén vendeu os vasos sagrados e regaloulles o produto da venda.
Cando o prefecto de Roma soubo isto, imaxinouse que os cristiáns escondían grandes tesouros e decidiu descubrilos, pois adoraba a prata e o ouro tanto como a Xúpiter e a Marte. Inmediatamente mandou chamar a San Lourenzo e díxolle: “Vós, os cristiáns, queixádesvos con frecuencia de que vos tratamos con crueldade. Pero hoxe non se trata de suplicios; simplemente quero facerche unhas preguntas. Dixéronme que os vosos sacerdotes empregan patenas de ouro, que beben o Sangue sagrado en cálices de prata e que os cirios dos sacrificios nocturnos están en candelabros de ouro. Tráeme eses tesouros, pois o emperador necesítaos para manter os seus exércitos e a túa doutrina mándache dar ao César o que é do César. Non creo que o teu Deus mande acuñar moedas de ouro, pois o único que trouxo ao vir ao mundo foron palabras. Así pois, entréganos o diñeiro e queda coas palabras.” San Lourenzo replicou sen inmutarse: “A Igrexa é, en verdade, moi rica e todos os tesouros do emperador non igualan o que ela posúe. Vouche mostrar os tesouros máis valiosos; pero para iso necesito que me deas un pouco de tempo, a fin de poñer as cousas en orde e facer o inventario.” O prefecto non comprendeu a que tesouros se refería Lourenzo e, ao pensar que xa tiña nas súas mans as riquezas escondidas, quedou satisfeito coa resposta do diácono e concedeulle tres días de prazo.
No intervalo, Lorenzo percorreu toda a cidade en busca dos pobres aos que a Igrexa sostiña. Ao terceiro día, reunidos xa en gran número, separounos en distintas filas: os decrépitos, os cegos, os baldados, os mutilados, os leprosos, os orfos, as viúvas e as doncelas. Deseguido, foi en busca do prefecto para que vise os tesouros da Igrexa. O prefecto, atónito ante aquela multitude, volveuse furioso cara a Lourenzo e preguntoulle que significaba aquilo e onde estaban os tesouros. Lourenzo respondeu: “Estes son os tesouros da Igrexa.” O prefecto enfureceuse aínda máis e exclamou: “Búrlaste de min? Pois debes saber que ninguén se burla impunemente das insignias do poder romano. Eu sei moi ben que o que buscas é que che condene a morte, pois es tolo e vanidoso; pero non vas morrer axiña que como quererías, senón pedazo a pedazo.” Inmediatamente mandou dispoñer unha grella sobre o lume para que o santo se asase lentamente. Os verdugos espiron a Lourenzo e atárono sobre a grella, onde empezou a queimarse a lume lento. Os cristiáns viron o rostro do mártir rodeado dun resplandor fermosísimo e respiraron o fragante perfume que despedía o seu corpo; pero os perseguidores non viron o resplandor nin percibiron o aroma. San Agostiño di que o gran desexo que tiña San Lourenzo de unirse con Cristo fíxolle esquecer os rigores da tortura, e San Ambrosio comenta que as chamas do amor divino eran moito máis ardentes que as do lume material, de xeito que o santo non experimentaba nada de dor. Logo dun bo intre de estar sobre as brasas, Lourenzo volveuse cara ao xuíz e díxolle sorrindo: “Manda que me volvan do outro lado, pois este xa está ben asado.” O verdugo deulle entón a volta. Lourenzo dixo ao fin: “A carne está a punto; xa podedes comer.” Deseguido rezou pola cidade de Roma, pola difusión da fe en todo o mundo e exhalou o último suspiro.
Prudencio atribúe á oración do santo a conversión de Roma e di que Deus escoitouna naquel mesmo momento, porque á vista da heroica constancia e piedade de Lourenzo convertéronse varios senadores. Eses distinguidos personaxes transportaron sobre os seus ombreiros o corpo do mártir e déronlle honrosa sepultura na Vía Tiburtina. A morte de San Lourenzo, comenta Prudencio, foi a morte da idolatría en Roma, porque desde entón comezou a declinar e o corpo senatorial venerou as tumbas dos apóstolos e dos mártires. O poeta describe a devoción e o fervor con que os romanos frecuentaban a igrexa de San Lourenzo e encomendábanse á súa intercesión e fai notar que a resposta infalible que obtiñan ditas oracións proba o poder do mártir ante Deus. San Agostiño afirma que Deus obrou moitos milagres en Roma pola intercesión de San Lourenzo; San Gregorio de Tours, Fortunato e outros autores, falan dos milagres do santo noutros sitios. San Lourenzo foi, desde o século IV, un dos mártires máis venerados e o seu nome aparece no canon da Misa. É absolutamente certo que foi sepultado no cemiterio de Ciriaca, en Agro Verán, sobre a Vía Tiburtina. Constantino levantou a primeira capela no sitio que ocupa actualmente a igrexa de San Lourenzo extra muros, que é a quinta basílica patriarcal de Roma.
Deixa unha resposta